Edward de Bono เขียนเรื่อง "Serious Creativity" ถึงเรื่องที่เขากลายมาสนใจเรื่องการคิดแบบต่างๆที่เครื่องคอมพิวเตอร์ไม่สามารถทำได้ คือการคิดอย่างสร้างสรรค์โดยเน้นการรับรู้เป็นสำคัญ (creative and perceptual thinking) คำแปลจากพจนานุกรมฉบับอ๊อกฟอร์ดหมายถึง "การค้นหาวิธีการต่างๆเพื่อแก้ปัญหาอย่างไม่เป็นทางการหรือไม่คำนึงถึงเหตุผล
การคิดทางขวางนี้เป็นการเลี่ยงมองปัญหาแบบทางตั้งหรือแบบเดิมๆ เป็นแบบทางขวางหรือในมุมมองอื่นที่แตกต่าง ทั้งแนวคิดและการกำหนดปัญหา คำๆนี้ครอบคลุมวิธีการที่หลากหลาย รวมทั้งการเฉไฉออกนอกทางของความคิดที่เคยชิน หรือหลีกเร้นจากการใชัข้อสันนิษฐานของการคิดเดิม (กรณีที่เห็นได้ชัด เช่น ท่านมหาตมะ คานธี เลือกใช้วิธีการต่อสู้แบบอหิงสาในการกู้อิสระภาพของชาวอินเดีย หนีข้อสันนิษฐานเดิมในการต่อสู้แบบชนิดตาต่อตาหรือฟันต่อฟันเหมือนยุทธวิธีเดิมๆที่ใช้ต้อสู้กัน กลับเปลี่ยนเป็นการต่อสู้แบบยั่วยุ ดื้อรั้น และไม่ใช้ความรุนแรงตอบโต้ในสถานะการณ์ใดๆทั้งสิ้น....ผู้แปล) การคิดทางขวางเป็นการ "ผ่าหมาก" ระบบการจัดการของตนเอง และเกี่ยวข้องมากกับการรับรู้ต่อสถานะการณ์ต่างๆ
ตัวอย่างเช่น คุณ Granny กำลังนั่งถักไหมพรมอยู่จนหลานสาววัยสามขวบ Susan รำคาญและคอยกวนเธอที่เอาแต่เล่นอยู่กับเส้นไหมขนสัตว์ พ่อแม่คู่หนึ่งแนะนำให้เอาเครื่องเขียนให้ Susan แต่พ่อแม่อีกคู่กลับแนะนำว่าควรให้กับ Granny เพื่อป้องกันการรบกวนจาก Susan. นี่เป็นการเสนอความคิดทางขวาง!
คำว่า "การคิดทางขวาง" ใช้ในความหมายสองนัย คือ:
นัยเแฉพาะ: เป็นชุดวิธีการที่เป็นระบบใช้เปลี่ยนแนวคิดและการรับรู้เดิมเพื่อสร้างแนวทางใหม่ๆ
นัยทั่วไป: เป็นการสำรวจความเป็นไปได้ในหลายๆทางหรือในหลายๆแง่มุมแทนการมุ่งที่อย่างใดอย่างหนึ่งเพียงอย่างเดียว
แล้วจะมีการนำมาเสนอในเร็วนี้..บทสรุปของหลักการพื้นฐานของ de Bono และการเสนอแนะวิธีการต่างๆเหล่านี้
Last updated: 5th October 1996
No comments:
Post a Comment